Babalık ve annelik dünya üzerindeki herkesin farklı hislerle ve tecrübelerle yaşadığı şahsına münhasır bir duygudur. Dolayısıyla kimden ne duyarsanız duyun bu size özel bir tecrübe ve yolculuk olacaktır. Fakat bu yolculuk esnasında benzer yollardan geçen kişilerin tecrübeleri ve yönlendirmeleri daha az hata yapmanızı ve süreci daha güçlü yönetmenizi sağlayabilir. Bu sebeple bir babanın bebeğin doğumundan önce ve sonra bebeğe ve anneye karşı nasıl sorumlulukları bulunduğunu ve bunları nasıl yerine getirebileceği ile ilgili fikirler edinmesi son derece aydınlatıcı olabilmektedir. Baba olma rehberi isimli yazımızda, yeni babalar İçin ipuçları ve tavsiyeler üzerine duracağız.
Doğum Öncesinde Baba Olmak
Doğuma kadarki süreç daha çok anne ve bebek arasında gelişir. Gebeliğin başlangıcından itibaren anne adayı bebeğini karnında taşır ve bu fiziki bağ duygusal bağı da kuvvetlendirir. Halk arasında genellikle babaların doğumdan sonra baba olduklarını tam anlamıyla kavradıkları söylenir. Bu durum babalık psikolojisi açısından doğru olsa da aslında bu bağı doğumdan önce de kuvvetlendirmeye çalışmak yine baba adayının elindedir.
Bebeğinizin annesiyle kuracağınız yakınlık doğrudan anne karnındaki bebeği de etkileyecektir. Araştırmalar anne karnındaki bebeğin dışarıda seslerden, annesinin hislerinden yüksek derecede etkilendiği yönündedir. Bu durumda annenin gebelik sürecinin pozitif ve sağlıklı geçmesi bebeğin sağlığı için de oldukça önemlidir. Bu sebeple babalara bu noktada oldukça fazla iş düşüyor.
Anne adayının fiziksel olarak ve ruhen sağlıklı hissetmesine yönelik yardımcı olmak aslında bir babanın bebeği için yapabileceği en önemli şeylerden birisidir. Gebelik döneminde partnerini mutlu ve hoşnut etmek dolaylı yoldan bebek için de bir kazanım olacaktır. Ayrıca gebeliğin ilerleyen dönemlerinde annenin fiziksel olarak oldukça fazla yardıma ihtiyacı olacağını düşünürsek bu dönemde yapabileceğiniz oldukça fazla şey vardır. Bunların partnerler arasında sık sık konuşulması ve annenin beklentilerinin öğrenmesi iki taraf için de süreci kolaylaştıracaktır.
Fiziksel aktivitelerin ve anneyle olan yakınlığın haricinde baba adayları anne karnındaki bebekleriyle zaman zaman konuşarak da onunla bağ kurmaya başlayabilirler. Bebeğin babanın sesine aşina olmasını sağlayacak bu davranış aynı zamanda babanın da bebeğin varlığını hissetmesi ve onunla paylaşımda bulunmasını sağlayarak aralarındaki bağın temelini oluşturacaktır. Aynı zamanda mümkünse anne karnına dokunarak ve bebeğin hareketlerini hissederek bu bağı güçlendirmeniz mümkün.
Doğum Sonrasında Baba Olmak
Doğum sonrasında bebeğin en temel ihtiyacı olan emzirmek yalnızca annenin yapabileceği bir şeydir. Dolayısıyla bu dönemde babaların kendilerini daha dışta veya yalnız hissetmeleri gibi durumlar söz konusu olabilir. Bu duygular gayet normaldir ancak bu sizin çocuğunuzla bağ kurmak için onun büyümesini beklemek zorunda olduğunuz anlamına gelmez. Bu dönemde hem partnerinizle hem de bebekle güçlü bir bağ kurabilmek için aşağıdaki ipuçlarını takip edebilirsiniz.
Aranızdaki Bağ Konusunda Sabırlı Olun!
Annenin bebekle bağ kurma konusunda çok daha avantajlı olduğu aşikar. Eğer doğum öncesinde bu bağı kurmaya ve geliştirmeye çalıştıysanız muhtemelen doğum sonrasında daha az zorluk yaşarsınız. Ancak yine de zorluk yaşıyorsanız bu çok normaldir. Sadece sakin olun ve sabırla bekleyin. Aranızdaki bağın daha farklı olacağını ve olması gerektiğini unutmayın. Yani anneyi taklit etmeyin ve farklı bir bağ arayışı içerisinde olun. Sonuç olarak siz de bebeğin babasısınız ve sizinle çok daha başka ve güzel bir bağ kuracağını unutmayın!
Sorumluluk Almaktan Çekinmeyin
Bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması konusunda üzerinize sorumluluklar almaktan çekinmeyin. Bu noktada anneyle bir iş birliği içerisinde olmanız önemli. Etrafınızdakilerin olumsuz müdahalelerine izin vermeyin ve bebeğin tüm ihtiyaçlarını birlikte bölüşmeye çalışın. Bebeğin altını değiştirmek, bonyosuna yardımcı olmak, gazını çıkarmaya çalışmak gibi pek çok şeyi anneyle birlikte hatta tek başınıza yapabilirsiniz. Öncelikle bunların nasıl yapıldığını öğrenmeye çalışın, izleyin ve gözlemleyin. Gerektiğinde etrafınızdaki tecrübeli kişilerin yardımını istemekten de çekinmeyin. Sürecin dışında kaldığınızı hissederseniz sürece kendinizi kendiniz dahil edebilirsiniz!
Bebekle Konuşun ve Oyun Oynayın
Çocuğunuzla koşup oynayacağınız günleri iple çektiğinizi biliyoruz ancak bebeğiniz henüz daha çok küçükken de onunla oyunlar oynayabilirsiniz. Sizin için çok basit bir eylem onun için çok eğlenceli bir oyun olabilir. Bunları deneyerek keşfetmeye ve onunla oyun oynamaya çalışın. Örneğin herhangi bir oyuncağı hatta belki parmağınızı bakışlarıyla yakalamaya çalışmak onun için bir oyun anlamına gelebilir. Bu gibi durumlarda onun sevdiğini fark ettiğiniz şeyleri yapmak konusunda sabırlı olmak önemlidir.
Her zaman sadece bebekle ilgilenemiyor olabilirsiniz. Bir yerleri temizleyip toparlamak veya önemli işlerinizi yaparken bebeğe göz kulak olmak zorunda olabilirsiniz. Böyle durumlarda hayatınıza onu da dahil eder gibi onunla konuşun ve zaman zaman göz teması kurun. Kendinizle, işinizle ilgili bir şeyleri yüksek sesle ona anlatabilir ve bunu tatlı bir ses tonuyla yapabilirsiniz.
Unutulduğunuzu Düşünmeyin
Etrafınızdaki herkes, partneriniz de bir süre bebekle çok fazla ilgilenecek. Buna alışın… Partnerinize sizi unuttuğuna dair sitemde bulunmak yerine kendinizi ona hatırlatın, yorgunluğunu üzerinden atmasını ve stresliyse eğer bu stresinden uzaklaşmasını sağlayın. Görecekseniz o da mutlaka size karşılık verecektir. Bir süreliğine eskisi kadar fazla olmasa da birbirinize vakit ayırmak ikinize de iyi gelecek ve problemlerinizi birbirinizle konuşmanızı hatta belki birlikte üstesinden gelmenizi sağlayacaktır.
Partnerinizin Kendine Vakit Ayırmasını Sağlayın
Toplumsal cinsiyet rolleri anneye hiç durmaksızın annelik yapmayı yüklerken babalaraysa işten vakit bulduklarında, yorgun olmadıklarında babalık yapabileceklerini söylüyor. Ancak birbirine değer veren ve ebeveyn olarak sorumluluklarını farkında olan anne babalar için durum elbette böyle değil. Bir annenin özellikle küçük bebeği olan bir annenin kendisine ve sevdikleriyle geçireceği bazı sürelere çok fazla ihtiyacı olur. Böyle durumlarda birkaç saat annesi olmadan bebeğe bakabilecek durumda olmanız oldukça önemlidir. Böylece sizin de kendinize vakit ayırmanız gereken durumlarda partnerinizin aynı şekilde anlayışlı olmasını bekleyebilirsiniz. Herkes kendisini konforlu ve güvende hissettiği müddetçe bebekle iletişiminiz de daha güçlü olacaktır.
Partnerinizin kendisine vakit ayırmasını sağlarken ona da vakit ayırmayı unutmayın. Bebeğe gösterdiği ve etrafınız tarafından gösterilen yoğun ilginin arasında kendisiyle hiçbir şekilde ilgilenilmediğini düşünen anne adayı bir çeşit depresyona girebilir ve bu durum hem sizi hem de bebeği de kötü etkiler.
Uykusuzluğa Hazır Olun
Bebeklerin uyku saatleri ile ilgili birçok şey duymuşsunuzdur ancak yaşamak duymaktan çok daha farklıdır. Bebek ağlaması çalar saat gibi değildir, istediğinizde kapatamazsınız…. Bu sebeple bebeğin ağlamasına sebep olan ihtiyacını giderene ve onu tekrar uyutana kadar siz de tekrar uyuyamazsınız. Bebekler geceleri birçok farklı sebepten uyanabilirler. Bunlardan ilki ve en çok olanı acıkacak olmalarıdır ki siz bu konuda bir şey yapamazsınız ancak eğer bebeğin gazı varsa, altı kirlenmişse gibi kısımları üstlenebilirsiniz. Böylece anne ile aranızda bir iş birliği olur ve ikiniz birden aynı sürede uykusuz kalmak yerine biraz daha uzun süre uykunuzu alabilirsiniz.
Uykusuzluk baş etmesi zor ve strese neden olan bir durumdur. Bu sebeple sakin kalmayı kendinize hatırlatmayı unutmayın. Belki akşamları daha erken yatarak uykunuzu almaya çalışabilir veya gün içerisinde kendinize ‘power nap’ yapabileceğiniz aralıklar bulabilirsiniz. Böylece bünyeniz uykusuzluk nedeniyle çökmeden yeni ve geçici bir düzene alışmış olur.
Bebek Güvenlik Önlemlerini Üstlenin
Bebek yürümeye başlayana kadar almanız gereken önlemler olabildiğince azdır. Eğer büyük bir evde oturuyorsanız bebek için bir telsiz alıp odasına yerleştirerek ağlamasını duyamama ihtimalini ortadan kaldırabilirsiniz. Bunun dışında özellikle ilk zamanlarda bebeğin uyurken pozisyonuna, yastığına, battaniyesine vs. dikkat etmenizde ve ara ara kontrol etmenizde fayda var. Bunun yanı sıra eğer aracınız varsa bebeğin hastaneden eve getirileceği zamandan itibaren bir araba pusetine ihtiyacınız olacak. Bebeğinizi hatta belli bir yaşa kadar çocuğunuzu arabada yetişkin bir insan gibi oturtamazsınız. Bu konuda bebek doğmadan önce mutlaka gerekli önlemleri almalısınız.
Evin sıcaklığı da bebeğe göre ayarlanması gereken ve bebeğin sağlığı için önemli olan bir değişkendir. Siz günlük hayatınızda çok sıcak seviyor veya sıcağı hiç sevmiyor olabilirsiniz ancak bebeklerin belli bir ısıda yaşamaları gerekir. Bebeğinizi çok fazla sıcağa alıştırmayın bu onun ileride soğuklarda hasta olmasına neden olabilir ancak küçük bir bebek çok soğuk bir alanda da mutlu olamaz.
Asıl güvenlik önlemleri ise bebeğiniz emeklemeye ve yürümeye başladıktan sonra evde almanız gerekenlerdir. Çok sivri uçlu eşyalara yumuşatıcı bir korumalık alabilir, prizlerin açık yüzlerini örtecek kaplar takabilir, çocuğun eşyalara tutunup ayağa kalkmak isterken eşyaların üzerlerine düşmelerini engelleyecek şekilde sabitlemeler yapabilirsiniz. Ayrıca bebeğin yaşı kaç olursa olsun ortalıkta cam eşya bırakmamakta da fayda var.
Psikolojik Destek Almaktan Çekinmeyin
Psikolojik olarak gerek bir uzamandan gerek kendinize yakın gördüğünüz birilerinden destek istemekten çekinmeyin. Dünyanın en sıradan olayı gibi gözüken annelik ve babalık hiç kolay bir şey değildir. Özellikle günümüzde hem annenin hem babanın çalışması, işlerin oldukça yoğun ve stresli oluşu, bebeğin aileye eklenmesiyle yaşanan ekonomik sıkıntılar ve yaşam standartlarının çok değişmesi gibi problemler sizi bir çeşit buhrana ve depresyona sürükleyebilir. Böyle bir durumda hissettiklerinizi geri plana atmayın ve mutlaka birileriyle paylaşın. Bunun şikayet gibi ve olumsuzlukları çağıran bir yapıda değil de çözüm odaklı olmasına gayret edin. Böylece sizin gibi bu problemleri yaşayan günümüz babalarını daha iyi anlayacak ve çeşitli çözüm yollarıyla rahatınıza kavuşacaksınız.
Şunu bilmenizde ve kavramanızda fayda var; bebekle ilgili süreçlerden sıkıldığınızda, yorulduğunuzda ve bunaldığınızda kendinize belli bir süre sonra her şey eski haline dönecek gibi telkinlerde bulunmayın. Bebeğinizin diş çıkarma dönemi bitse de yürümeye başladığı ve sizi çok yorduğu bir dönem başlayacak. Sonrasında bakıcı veya okul arayışı gibi şeyler ekonomik olarak canınızı sıkabilir. Burada söylemek istediğimiz şu ki; artık hayatta yalnız veya iki yetişkin değilsiniz. Dolayısıyla hiçbir şey eskisi gibi olmayacak ancak eskisinden çok daha güzel, yoğun ve güçlü hissedeceğinizi de unutmayın!
Ailenize Vakit Ayırın
Partnerinizin kendisine vakit ayırmasına yardımcı olduğunuz ve kendinize özel vakit ayırdığınız gibi aile etkinliklerine de vakit ve nakit ayırmayı unutmayın. Sizin ve partnerinizin ekonomik durumuna ve yoğunluğuna göre değişecek olsa da belirli aralıklarla aile etkinlikleri planlamak sizi bir arada tutacak, bağınızı güçlendirecek ve her birinizin moralini yükseltecektir.
Tatil günlerinde pikniğe gitmek, kampa gitmek, çocukların oyun oynayabileceği açık alanlarda bulunmak, ailecek yapabileceğiniz ve sevdiğiniz sporları yapmak gibi çeşitli farklı aktivitelerle ailenizle keyifli vakit geçirmeye çalışın. Bunun için zaman ve para ayırmak konusunda da asla çekinmeyin.
İyi bir baba olmak için yapmanız gereken 10 şey isimli makalemizi okuyup, babalık hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Bakıcı Ayarlayın
Eşinize destek olamadığınız zamanlar için ona iyi bir bakıcı bulabilirsiniz. Deneyimli bir bakıcı hem eşinizi rahatlatır, hem de eşinizle daha iyi vakit geçirmenize fayda sağlar.